Bom van Bommen Berend uit 1672 gevonden in Groningen

13 juni 2018

Bij een opgraving op de hoek van de Nieuweweg en de Oostersingel in Groningen hebben de archeologen van MUG Ingenieursbureau een bijzondere vondst gedaan. Er is namelijk een originele bom van Bommen Berend gevonden. De bom is van gietijzer, weegt ruim veertig kilo en zat meer dan twee meter diep in de grond.

Bommen Berend

Het gaat vermoedelijk om een ronde mortiergranaat die tijdens het beleg van 1672 op de stad afgeschoten is. In het jaar 1672 werd Groningen belegerd door de troepen van Bernard van Galen, de bisschop van Munster. Van Galen hield er een bijzondere techniek op na om steden te veroveren. Berend van Galen belegerde de steden met veel kanonnen en beschoot ze net zo lang totdat die zich overgaven. Hierdoor kreeg hij de bijnaam 'Bommen Berend'.

De granaat die de archeologen van MUG Ingenieursbureau hebben gevonden is door twee meter kleigrond geslagen en lag op de onderliggende zandlaag van de Hondsrug. In 1672 was hier net de binnenzijde van de stadswal, het vermoedelijke doelwit van de granaat was dan ook de toenmalige Steentilpoort.

Unieke vondst
Volgens stadsarcheoloog Gert Kortekaas gaat het om een redelijk unieke vondst die de geschiedenis van de stad bevestigt. 'Zoiets kom je een hoogst enkele keer tegen. Dit is heel zeldzaam. Dit zijn de plaatjes bij het boek. Het grote verhaal kennen we al, maar dit laat net even een detail zien. Nu weten we hoe die kogels eruit zagen en hoe ze gevuld werden' aldus Gert Kortekaas.

Ongevaarlijk
De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) heeft de granaat onderzocht. Het ijzeren geval bleek hol te zijn met een vulopening, waar een houten prop in zat. De inhoud rook nog wel naar kruit, maar na het verwijderen van de prop bleek er alleen nog zwart water in de granaat te zitten.

Omdat de bom niet meer gevaarlijk is, hoeft het ding niet weggehaald te worden. In plaats daarvan wordt het projectiel geconserveerd en later tentoongesteld.

Om de granaat zaten resten van een net van touw en pek, waarschijnlijk is de bom als brandbom afgeschoten richting de stad maar niet geëxplodeerd omdat het niet op een gebouw maar in de grond terecht kwam.

In de media
Miranda de Wit, senior projectleider Archeologie is geïnterviewd door RTV Noord over de bom.

De vondst is landelijk nieuws zie de berichten op de NOS, Nu.nl en RTV Noord

Er wordt geprobeerd om de bom tentoon te kunnen stellen aan publiek voor 28 augustus, Gronings Ontzet.

Header afbeelding via: erfgoed.groningen.nl 

Certificering